HEDİYE ÇEKLERİNİN SİGORTA PRİME ESAS KAZANCA DAHİL EDİLİP EDİLMEYECEĞİ
İşverenlerce çalışanlara maaş dışında çeşitli kalemler altında ödemeler
yapılabilmektedir. Farklı yollarla yapılan bu ödemlerle birlikte çalışanlara sosyal yardım, erzak yardımı veya hediye çeki verilmesi gibi uygulamalar mevcuttur
Çalışana maaş dışında hediye çeki verilmesi durumunda bu yardımdan sigorta primi ve vergi kesintisi yapılıp yapılmayacağı hususunda tereddütler yaşanabilmektedir.
Öncelikle çalışana yapılan hangi ödemelerden sigorta primi kesileceği hangi ödeme kalemlerinin prime tabi olmayacağı 5510 sayılı Kanunun 80 inci maddesinde açıklanmıştır. Söz konusu kanun maddesinde:
“Ayni yardımlar ve ölüm, doğum ve evlenme yardımları, görev yollukları, seyyar görev tazminatı, kıdem tazminatı, iş sonu tazminatı veya kıdem tazminatı mahiyetindeki toplu ödeme, keşif ücreti, ihbar ve kasa tazminatları ile Kurumca tutarları yıllar itibarıyla belirlenecek yemek, çocuk ve aile zamları, işverenler tarafından sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen ve aylık toplamı
asgari ücretin % 30’unu geçmeyen özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payları tutarları, prime esas kazanca tabi tutulmaz.”
hükmü yer almaktadır. Bu hükümle sigorta primine tabi olmayacak ödemeler tanımlanmış olup bunların dışında kalan ücretlerden sigorta primi kesilecektir.
Hediye Çeki
Hediye çekleri. işçilerin işyerinde gördükleri işe karşılık olmaksızın marketlerde veya mağazalarda alışveriş yaparak belli ihtiyaçlarını karşılamalarına yönelik olarak işverenler tarafından yardım amaçlı olarak verilmektedir. Çalışanın bu çekle giyim, erzak, yiyecek vs. gibi çekte belirtilen ihtiyaca karşılık alışveriş yapma imkanı bulunmaktadır. Dolayısıyla hediye çeklerinin ücret veya ücret niteliğinde kazanç kavramı içinde değerlendirilmesi doğru olmayacaktır. Sadece mal teminine ilişkin olarak personele verilecek olan ve alışverişte kullanılacak hediye çekleri ayni yardım olarak kabul edilmelidir.
Hediye çeklerinin ayni yardım olarak kabul edilmesi gerektiği yönünde Sosyal Güvenlik Kurumunun yazılı görüşleri de mevcuttur.
♦ ♦ ♦ Yukarıda açıklandığı üzere ayni yardım olarak kabul edilmesi nedeniyle, çalışana verilecek hediye çeki bedelinden sigorta prim kesintisi yapılmamalıdır.
►►► İlgili vergi mevzuatı hükümleri açısından değerlendirildiğinde ise hediye çeki bedellerinin gelir vergisi ve damga vergisine tabi olduğu görülecektir.