İşverenlere Yönelik Olarak Açılan Alacak Davalarında Alınan Kararlarla İlgili SGK Tarafından Nasıl İşlem Yapılmaktadır?

Alacak davasına konu olan dönemlerde sigortalı bildirimi yoksa: Mahkeme kararlarında, alacak davasına konu olan dönemlerde sigortalılık bildiriminin bulunmaması halinde alacak tutarları için herhangi bir işlem yapılmamaktadır.

Öte yandan mahkeme kararlarında her ne kadar alacak davasına konu olan dönemlerde sigortalılık bildiriminin bulunmadığı anlaşılmış olsa da ilgili dönem veya dönemler için karar verilen alacak tutarları alacak davasına konu işçi ve işveren arasında bir çalışma ilişkisinin bulunabileceğine karine oluşturduğundan gerekli incelemenin yapılması amacıyla konu Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarına havale edilerek düzenlenecek rapora göre işlem yapılmaktadır.

Alacak davasına konu olan dönemlerde sigortalı bildirimi varsa: İşverenler tarafından sigortalı bildirimi yapıldığı halde, kazançlarının eksik ödendiğini ileri süren sigortalılarca, işverenleri aleyhine açılan alacak davalarında, mahkemelerce alacak tutarına ilişkin kararların verilmiş olması halinde alacak davalarına ilişkin mahkeme kararları, prime esas kazanca tabi olan ücret ve ücret dışı alacaklar yönünden işleme alınmaktadır.

Alacak davasına konu olan dönemlere ilişkin kazançların ücret olması halinde: Öncelikli olarak mahkeme kararında dönemler belliyse ücret kazançları ilgili aylara mal edilecektir. Ücretin dönemi belli değilse mahkemeden konu hakkında bilgi alınmakta, söz konusu ücret alacaklarının dönemleri mahkemeden temin edilmesi halinde ilgili aylara, temin edilememesi halinde ise alacak davasına konu olan dönemdeki sigortalılık bildirimi yapılan son ayın, kazancına mal edilecektir.

Alacak davasına konu olan dönemlere ilişkin kazançların ücret dışı olması halinde: 5510 sayılı Kanunun 80 inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi gereği, toplu iş sözleşmelerine tabi işyerleri işverenlerince veya kamu idareleri veya yargı mercilerince verilen kararlara istinaden, sonradan ödenen ücret dışındaki ödemelerin hizmet akdinin mevcut olmadığı veya askıda olduğu bir tarihte ödenmesi durumunda, 82 nci madde hükmü de dikkate alınmak suretiyle prime esas kazancın tabi olduğu en son ayın kazancına dahil edilmektedir.

Mahkeme kararındaki ücret ve ücret dışı ödemenin birlikte bildirilmesi (ayrıştırılmaması) halinde: Mahkemeden ücret ve ücret dışı ödemelerin ayrı ayrı miktarları ve hangi aylara ait olduğu istenilmekte, bildirilmesi halinde ücret ve ücret dışı alacaklara uygulanan işlemler yapılmakta, bildirilmemesi halinde ise ücret ve ücret dışı ödemelerin toplamı alacak davasına konu olan dönemde prime esas kazanç bildirimi yapılan en son ayın kazancına mal edilmektedir.

İşçilik Alacaklarına İlişkin Mahkeme Kararlarına İstinaden SGK Tarafından Yapılan İşlemler

İşçilik alacaklarına ilişkin mahkeme kararlarının SGK’ya intikal etmesi üzerine, Kuruma  eksik bildirim yapıldığı mahkeme kararınca tespit edilen sigortalılara ilişkin prime esas  kazanca ait prim belgelerinin bir aylık süre içinde düzenlenerek Kuruma verilmesi hususunda 7201 sayılı Tebligat Kanuna göre işverenlere yazı gönderilmektedir.

İşverenlerce, söz konusu belgelerin bir aylık süre içinde Kuruma verilmemesi halinde, bir  aylık sürenin bitimini müteakip SGK Müdürlükleri tarafından ilgili belgeler re’sen  düzenlenmekte ve muhteviyatı sigorta prim borçları 7201 sayılı Kanuna göre işverenlere  tebliğ edilmektedir.

Tebliğin alındığı tarihten itibaren bir aylık süre içinde itirazda bulunulması halinde, itiraz  Ünitedeki “Prim Tahakkuk İtiraz Komisyonu” tarafından değerlendirilerek, Komisyonca alınan karar 7201 sayılı Kanuna veya 5510 sayılı Kanunun 88 nci maddesinin  yirmi üçüncü fıkrasında yer alan hükümler (elektronik tebligat) dikkate alınarak  işverenlere tebliğ edilmektedir.

Geriye doğru düzenlenecek olan ek prim belgelerine istinaden tahakkuk edecek sigorta primleri gecikme cezası/gecikme zammı uygulanmak suretiyle tahsil edilmektedir.

İşçilik alacağı kararlarına ilişkin geriye doğru düzenlenecek olan ek prim belgeleri ister işveren tarafından verilmiş, isterse Kurum tarafından re’sen düzenlenmiş olsun, her ay için aylık prim ve hizmet belgesini kapsayan dönemler için iki asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanmaktadır.

Ancak ek prim belgesine konu tahakkuk, muhtasar prim ve hizmet beyannamesi dönemini kapsıyorsa bu defa aylık asgari ücretin onda birinden az, iki katından fazla olmamak üzere tespit edilen prime esas kazanç tutarında idari para cezası uygulanacaktır. İşçilik alacakları ile ilgili olarak geriye doğru düzenlenecek olan ek prim belgelerinin asgari ücret desteğinin uygulandığı dönemlere denk gelmesi durumunda, ilgili dönemlerin asgari ücret destekleri iptal edilerek faiziyle tahsil edilmektedir.