KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ

Bilindiği üzere Dünya genelinde birçok ülkeyle birlikte Ülkemizde de etkili olan COVİD-19 (Coronavirüs) salgını sebebiyle çalışma hayatını da etkileyecek birçok önleyici tedbirler söz konusu olmaktadır. Bu kapsamda 18.03.2020 tarihinde Cumhurbaşkanımız başkanlığında yapılan toplantı sonunda İşletmeler için “Kısa Çalışma Ödeneğinin” kullanılması gündeme gelmiştir.

►►► Kısa Çalışma Ödeneğinin yasal dayanağı nedir?

Kısa Çalışma Ödeneğinin usul ve esasları 4447 Sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun Ek 2 nci Maddesi ile Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği Hakkında Yönetmelik hükümleri ile düzenlenmiştir.

►►► Kısa Çalışma Ödeneği ödenme sebepleri nelerdir?

Kısa Çalışma Ödeneğinin:

  • Genel Ekonomik Krizin
  • Bölgesel Ekonomik Krizin
  • Sektörel Krizin
  • Zorlayıcı Sebeplerin

varlığı halinde uygulanması mümkündür.

♦♦♦ Covid-19 salgını zorlayıcı sebepler arasında değerlendirilmektedir.

►►► İşletmelerin yukarıdaki sebeplerden etkilendiği hangi durumlarda Kısa Çalışma Ödeneği ödenir?

Yukarıda sayılan sebeplerden ötürü haftalık çalışma süresinin işyerinin genelinde ya da bir bölümünde en az 1/3 oranında azaltılması veya sürekli olma koşulu olmadan en az dört hafta İşletme faaliyetinin tamamen ya da kısmen durması gerekmektedir.

►►► Kısa Çalışma Ödeneğinin süresi ne kadardır?

Kısa Çalışma Ödeneği süresi 3 ayı geçmemek üzere (Bu süre Cumhurbaşkanlığı kararı ile 6 aya kadar uzatılabilir) kısa çalışma yapılan süre boyunca ödenir.

►►► Kısa Çalışma Ödeneğinden faydalanmak gereken şartlar ve yapılacak işlemler nelerdir?

1.Başvuru:

1.1.Kısa Çalışma Ödeneğinden faydalanmak isteyen İşveren Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) İl/İlçe birimine yazılı olarak başvurur.

1.2.İşyerinde toplu sözleşme var ise aynı zamanda toplu iş sözleşmesi tarafı olan işçi sendikasına da yazılı başvuru yapılmalıdır.

1.3.İŞKUR birimine yapılan başvuruda kısa çalışma ödeneği talebinin sebebi, işyerinin unvanı, adresi, varsa toplu iş sözleşmesi tarafı işçi sendikası, işyeri İŞKUR numarası ve sosyal güvenlik işyeri sicil numarası yer almalıdır.

1.4.Başvuru ekinde İŞKUR tarafından belirlenen formatta kısa çalışma ödeneğinden faydalanacak çalışanların listesi de olmalıdır.

2.Başvurunun Değerlendirilmesi:

2.1.Mevzuatta öngörülen Kısa Çalışma Ödeneği sebepleri için İŞKUR Yönetim Kurulu tarafından karar alınması gerekmektedir.

2.2.Başvuru yapılan İŞKUR Birimince yapılan başvurunun sebep ve şekil yönünden kabul edilmesi gerekir.

2.3.Sebep ve şekil yönünden kabul edilen başvuru için İş Müfettişlerince uygunluk tespiti yapılmalıdır.

2.4. Uygunluk tespiti sonucu İŞKUR birimince işverene bildirildikten sonra sonuç İşveren tarafından işyerinde işçilerin görebileceği bir yerde ilan edilir ve varsa toplu iş sözleşmesine taraf işçi sendikasına bildirilir. İlan yoluyla işçilere duyuru yapılamadığı durumlarda, kısa çalışmaya tabi işçilere yazılı bildirim yapılır.

►►► Kısa Çalışma Ödeneğinden faydalanacak işçilerin taşıması gereken şartlar nelerdir?

İşverenin Kısa Çalışma Ödeneği başvurusunun kabul edilerek uygun bulunmasının yanı sıra işçinin de kısa çalışmanın başladığı tarihte, 4447 sayılı Kanunun 50 nci maddesine göre çalışma süreleri ve işsizlik sigortası primi ödeme gün sayısı bakımından işsizlik ödeneğine hak kazanmış olması gerekmektedir.

►►► Kısa Çalışma Ödeneği tutarı ne kadardır?

Kısa Çalışma Ödeneği tutarı sigortalının son on iki aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının % 60’ıdır.

Kısa Çalışma Ödeneği tutarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının % 150 den fazlası olamaz. (2020 yılı için en yüksek kısa çalışma ödeneği 4.414,50 TL)

►►► Kısa Çalışma Ödeneği ile ilgili diğer önemli hususlar nelerdir?

⁕ Zorlayıcı sebeplerle işyerinde kısa çalışma yapılması halinde, ödemeler 4857 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin (III) numaralı bendinde ve 40 ıncı maddesinde öngörülen bir haftalık süreden sonra başlar.

⁕ İşçinin kısa çalışma ödeneği aldığı süre için, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu gereği ödenecek genel sağlık sigortası primi (kısa ve uzun vadeli sigorta primleri hariç) İşsizlik Sigortası Fonu tarafından Sosyal Güvenlik Kurumuna aktarılır.

⁕ Kısa Çalışma Ödeneği kapsamında ödeme yapılan süre, çalışanın hak edeceği işsizlik ödeneği süresinden mahsup edilir.

⁕ Kısa çalışma ödeneği nafaka borçları dışında haciz veya başkasına devir veya temlik edilemez.

⁕ Kısa çalışma ödeneği alanların işe girmesi, yaşlılık aylığı almaya başlaması, herhangi bir sebeple silâhaltına alınması, herhangi bir kanundan doğan çalışma ödevi nedeniyle işinden ayrılması hallerinde veya geçici iş göremezlik ödeneğinin başlaması durumunda geçici iş göremezlik ödeneğine konu olan sağlık raporunun başladığı tarih itibariyle kısa çalışma ödeneği kesilir.

⁕ İşverenin hatalı bilgi ve belge vermesi nedeniyle yapılan fazla ödemeler, yasal faizi ile birlikte işverenden, işçinin kusurundan kaynaklanan fazla ödemeler ise yasal faizi ile birlikte işçiden tahsil edilir.

⁕ İşveren, ilan ettiği süreden önce normal faaliyetine başlamaya karar vermesi halinde durumu; İŞKUR birimine, varsa toplu iş sözleşmesi tarafı işçi sendikasına ve işçilere altı işgünü önce yazılı olarak bildirmek zorundadır.