ÇALIŞANLARA KREŞ YARDIMI YAPILMASI
21.03.2018 tarihli ve 7103 sayılı Kanunun 4. maddesi ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun gelir vergisinden istisna edilen ücretleri düzenleyen 23. maddesinin birinci fıkrasının 16 numaralı bendi ile genişletilmiştir. Buna göre, daha önce sadece 150’den fazla işçi çalıştırdığı için kreş yardımında bulunulan işverenlere sağlanan vergi istisnasının kapsamında sayı sınırlaması kaldırılarak tüm işverenlere, vergi istisnasına konu tutar ise brüt asgari ücretin %15’inden %50’sine çıkarılmıştır.
11.06.2018 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan 303 Seri numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliği ile işverenlerce kadın çalışan adına kreş ve gündüz bakımevi işleten mükelleflere yapılan ödemelerin aylık yapılması halinde veya belli bir dönem için toplu olarak yapılması durumunda, her bir aya isabet eden tutar, ilgili ay ücret matrahı ile ilişkilendirilerek istisna uygulanacak, işveren tarafından ödenen tutar da dahil olmak üzere, kreş ve gündüz bakımevi hizmeti karşılığı olarak faturanın kadın çalışan adına düzenlenmesi, sağlanan menfaat ve yapılan ödemelere ilişkin bu tutarların da asıl ücret ile birlikte ücret bordrosunda gösterilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Konu ile ilgili Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü ise 12.10.2018 tarih 13565450 sayılı genel yazısı ile kreş ve gündüz bakımevi hizmeti alan çalışanların her bir çocuğu için işveren tarafından kreş ve gündüz bakımevi hizmetini veren gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerine yapılan ödemelerin, sigortalıya doğrudan yapılan bir ödeme olmadığından prime esas kazanç kapsamında değerlendirilmeyeceği belirtilmiştir.
Yukarıdaki açıklamalar ışığında, işveren tarafından çalışanlarına yapılacak kreş yardımı yapılırken dikkat edilmesi hususlar;
- Yapılan kreş yardımı tutarının doğrudan hizmet satın alınan kreş veya gündüz bakımevine yapılması,
- Yapılan kreş yardımı tutarının çalışanın ücret bordrosunda gösterilmesi,
- Kreş yardımının personele nakdi olarak yapılmaması gerekmekte olup,
Vergi muafiyeti yönünden;
Kadın çalışan için, çalışan sayısına bakılmaksızın aylık brüt asgari ücreti ücretin 50’sine kadar olan tutar ile (2019 yılı için bu rakam 1.279,20 TL’dir) gelir vergisinden muaf tutulacaktır. Sağlanan menfaatin asgari ücretin aylık brüt tutarının %50’ini aşması halinde, aşan kısım ücret olarak vergilendirilecektir.
Kreş ve gündüz bakımevi hizmetinin işverenlerce iş yerinde verilmesi halinde, bu hizmetten faydalanan kadın çalışan için sağlanan menfaatin tamamı gelir vergisinden istisna olacaktır. Söz konusu hizmetin, işverenin kendisine ait veya kiralamış olduğu diğer yerlerde verilmesi istisna uygulamasına engel teşkil etmeyecektir.
İşverenlerce, kadın çalışan adına doğrudan kreş ve gündüz bakımevi işleten mükelleflere yapılan ödemelerin belli bir dönem için toplu olarak yapılması durumunda, her bir aya isabet eden tutar, ilgili ay ücret matrahı ile ilişkilendirilerek istisna uygulanacaktır.
Gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince, işveren tarafından ödenen tutar da dahil olmak üzere, kreş ve gündüz bakımevi hizmeti karşılığı olarak faturanın çalışan adına düzenlenmesi gerekmekte olup, işverenlerin bu kapsamda yaptığı ödemelere ilişkin belgeleri 213 sayılı Kanunda öngörülen süre boyunca saklamaları zorunludur.
Kadın çalışana sağlanan menfaatin, ilgili Kanunlar, toplu iş sözleşmeleri veya bireysel iş sözleşmelerine dayanarak ödenen asıl ücrete ilave olarak sağlanması şarttır.
Sigorta muafiyeti yönünden;
Erkek ve kadın çalışan ayrımı olmaksızın ve tutarı ne olursa olsun işveren tarafından yapılan kreş yardımında sigorta primi kesintisi yapılmayacaktır.
Örnek 1: İşyerinde kreş hizmeti vermeyen X işyeri aldığı kreş işletmesine kreş yardımı olarak bireysel iş sözleşmesine istinaden aylık 1.500,00 TL ödemektedir.
Asıl ücretine ilave olarak Bayan (S) için kreş yardımı kapsamında yapılan aylık 1.500,00 TL’lik ödemenin, asgari ücretin brüt tutarının %50’si olan (2.029,50 x %50=) 1.279,20 TL’lik kısmı gelir vergisinden istisna edilecektir. İstisnayı aşan tutar olan (1.500,00- 1.279,20 =) 220,80 TL ücret olarak vergiye tabi tutulurken sigorta primine tabi tutulmayacaktır.
Örnek 2: X işyeri, çalıştırdığı sigortalılarına işyerinde kreş hizmeti vermektedir. İşyerinde 30 sigortalı çalışmakta olup, bu sigortalılardan 20’si kreş hizmetinden yararlanmaktadır. Kreş hizmetinden yararlanan sigortalının 15’i kadın, 5’i erkektir. Bu durumda kreş hizmetinden yararlanan 15 kadın sigortalı için sağlanan menfaatin tamamı vergi ve sigorta prim istisnası kapsamında olacak, 5 erkek sigortalı yönünden ise vergi mevzuatı yönünden kreş yardımı vergiye tabi olacak, sigorta primine ise tabi tutulmayacaktır.